Garden City Elsdonk
Edegem + Antwerpen, Belgium
Belgische tuinwijk met een opvallende Engelse naam.
| Type tuinstad: | Woningbouwcorporatie |
| Land: | Belgium |
| Plaats: | Edegem + Antwerpen |
| Bouwjaren: |
1922 Start construction 1924 Completion
|
| Opdrachtgever: | Antwerpsche Maatschappij van Goedkoope Woningen |
| Vervaardiger: |
Hippoliet en Jules de Vos De broers Hippoliet en Jules de Vos ontwierpen drie sociale woningbouwcomplexen voor de Antwerpsche Maatschappij van Goedkoope Woningen: Strauss City (1919-1921), Garden City Elsdonk (1923-1924) en een blok aan de Twee Netenstraat (1928-1932). |
| Beschermd stadsgezicht: | Ja |
| Toelichting: | Tuinstad Elsdonk is in 2019 aangewezen als gevestigd architectonisch erfgoed. |
| Algemene staat van de tuinstad: | Goede staat |
Algemene beschrijving
De Tuinstad Elsdonk was het tweede woningbouwproject van de Antwerpsche Maatschappij van Goedkoope Woningen (nu Woonhaven Antwerpen). Deze lokale bouwonderneming werd in 1919 opgericht door arbeiders van het Antwerpse stadsbestuur, met als doel gezonde wooneenheden te creëren voor haar leden. De huurders van de vooroorlogse complexen waren dan ook voornamelijk arbeiders van de Stad Antwerpen.
Naast de verschillende winkels waarmee de wijk werd voorzien, werd er in 1926 ook een kapel gebouwd en in 1927 een kerk. De school werd geopend in het schooljaar 1927-28. Als onderdeel van de Wereldtentoonstelling van Brussel in 1935 werd rond 1930-33 een verbindingsweg naar Antwerpen aangelegd, de Prins Boudewijnlaan.
Architectuur / Stedenbouw
Het grootste deel van Tuinstad Elsdonk ligt in de gemeente Edegem en deels op het grondgebied van Wilrijk (deel van Antwerpen). Het wordt begrensd door de Vestinglaan/Fort 5, de Parklaan en de Sterrenlaan. Het wegennet, met brede bomenlanen, was al klaar toen de bouw van de tuinstad begon.
Het oorspronkelijke plan bestond uit 260 eengezinswoningen en 19 winkelwoningen. Alle huizen waren voorzien van water-, elektriciteit- en gasleidingen. Hygiëne was belangrijk, dus er was een focus op goede ventilatie en de aanwezigheid van daglicht, verkregen door een bewuste indeling van raamopeningen.
Om de kosten te drukken en een gevoel van eenheid te creëren, werden de huizen in slechts zes verschillende types gebouwd, maar met een grote variatie in details. Oorspronkelijk hoopte het bedrijf – in lijn met het Engelse garden suburb idee – dat diversiteit in woningtypes ook zou bijdragen aan het mengen van sociale klassen, het creëren van een gemeenschapsgevoel en het voorkomen van sociale problemen.
Hoewel de wijk relatief dichtbebouwd was, werd dit gecompenseerd door de aanwezigheid van een paar brede, met bomen omzoomde lanen en privé (omheinde) voor- en achtertuinen. Verscheidenheid in het straatbeeld werd verkregen door verspringende rooilijnen. Ook typisch voor het idee van de tuinwijk is het gebruik van ruimte in binnengebieden voor openbare ruimtes, groene zones en speelplaatsen. Het grootste speelplein heet nu Armand Preud'hommeplein, terwijl Wattiezplaats oorspronkelijk ook een
Bronnen
- Website URL
Inventaris Vlaams erfgoed [in het Nederlands]
