Het Rode Dorp, Baarn
Baarn, Netherlands
Het Rode Dorp is een wijk in het Nederlandse dorp Baarn.
| Type tuinstad: | Woningbouwcorporatie |
| Land: | Netherlands |
| Plaats: | Baarn |
| Bouwjaren: |
1920 Start construction 1921 Completion
|
| Opdrachtgever: | Woningbouwvereniging Ons Belang |
| Vervaardiger: |
A.M. van den Berg |
| Beschermd stadsgezicht: | Ja |
| Toelichting: | Het Rode Dorp is sinds 2010 een beschermd stadsgezicht. |
| Algemene staat van de tuinstad: | Goede staat |
Algemene beschrijving
De gemeente Baarn, een plaats ten oosten van Hilversum, had voormalige landbouwgrond net buiten het dorp gekocht. Woningbouwvereniging Ons Belang schakelde de Hilversumse architect A.M. van den Berg in om hier een tuindorp te ontwerpen.
In 1920 en 1921 werden 137 huizen gebouwd in zes verschillende varianten. Door de economische recessie van 1921-1924 werd de verdere bouw stilgelegd. Dit was een zegen in vermomming, want hierdoor bleef het terrein aan de Marisstraat en Breitnerstraat onbebouwd en ontstond er een tweede park in de buurt. Pas in het begin van de jaren 1930 werden de resterende huizen aan de Breitnerstraat gebouwd.
In de loop der tijd werden er aanpassingen gedaan, die het uiterlijk veranderden. De rode verf aan de binnenkant van de huizen verdween bijvoorbeeld in de jaren 1930. In 1960 veranderden de karakteristieke hoge puntgevels van de huizen aan de Marisstraat van uiterlijk. Naar verluidt trokken de schoorstenen niet goed en werd er gevreesd voor instorting. De schoorstenen en hoge gevels werden verlaagd en een deel van de houten gevelbekleding (die duur was in onderhoud) verdween ook.
Er waren plannen om de huizen in de jaren 1970 te slopen, die toen al enige tijd slecht onderhouden waren, maar gelukkig bleven ze behouden. Tijdens renovaties verdwenen de meeste raamroedes en de rode dakpannen op het Mesdagplein werden vervangen door blauwe.
Architectuur / Stedenbouw
De buurt is ruwweg rechthoekig van vorm en wordt begrensd door de Mauvestraat, de Israëlstraat, de Weteringstraat en de achterkant van percelen aan de Breitnerstraat. De naam 'Rode Dorp' is niet eenduidig te verklaren en er doen drie verklaringen de ronde: vanwege de rode dakpannen, de rode verf waarmee de kozijnen en deuren aan de binnenkant oorspronkelijk waren beschilderd, of vanwege de politieke voorkeur van de eerste bewoners, die bijna allemaal op de socialistische partij stemden.
Architect Van den Berg kwam met een plan dat de invloed van Howard's tuinstadideeën liet zien. Alle huizen hebben een voor- en achtertuin en de wijk heeft een besloten karakter met toegang via poortwoningen. De huizen zijn zo geplaatst dat sociale controle wordt aangemoedigd.
De bouwstijl is duidelijk beïnvloed door de Amsterdamse School, zoals bijvoorbeeld te zien is aan de ongewoon hoge gevels, het expressieve metselwerk en het gebruik van zogenaamde 'laddervensters'.
Recente ontwikkelingen
Anno 2023 worden de huizen van het Rode Dorp verduurzaamd. Hierbij worden alle dakpannen vervangen, nadat eerst de hoognodige isolatie is aangebracht. Ook de "blauwe" dakpannen van de huizen aan het Mesdagplein zullen vervangen worden door rode dakpannen – een eis van de Monumentencommissie – zodat het weer een uniform rood dorp wordt.
Bronnen
- Website URL
Geheugenvanbaarn.nl: Het Rode Dorp in Baarn, toen en nu [in Dutch]
- Website URL
Het Rode Dorp - Beschermd dorpsgezicht (Baerne, nr. 3 2010) [in het Nederlands]
