Nirwana, Weesp
Weesp, Netherlands

De cacaopoederfabriek C.J. van Houten en Zoon in Weesp (ten oosten van Amsterdam) was een familiebedrijf dat bekend stond om de sociale voorzieningen voor zijn werknemers. De bevolking van Weesp groeide snel in de tweede helft van de 19e eeuw, mede door de snelle expansie van Van Houten. In 1897 nodigde het bedrijf daarom verschillende tuinarchitecten uit om mee te dingen naar een besloten prijsvraag "betreffende het ontwerpen van een park met arbeiderswoningen enz. op een perceel grond in de gemeente Weespercaspel ongeveer 46 hectare, begrensd door de Amsterdamschen weg - Merwedekanaal - Fabrieksterrein van de C.J. Van Houten & Zoon en landerijen." De opdracht was "een strakke indeling en doelmatige indeling te maken, met ruime wegen en lanen (zo weinig mogelijk recht) voor het Park."

Een parkdorp zoals Van Houten voor ogen had was vrij nieuw voor Nederland, met Agnetapark in Delft (in 1884 aangelegd door gist- en spiritusfabrikant J.C. van Marken) en Snouck van Loosenpark in Enkhuizen als enige Nederlandse voorbeelden.

Vijf (tuin)architecten presenteerden hun plannen. Het winnende plan van Hugo Poortman omvatte een grote vijver met een eiland voorzien van rotspartijen en in totaal 550 huizen in de Engelse Cottage Style: rustieke huizen, bij voorkeur met een rieten dak. Er was ook een kerk gepland.

Er waren echter bezwaren van de polderbesturen omdat het meeste polderwater door Nirwana zou moeten stromen om het gemaal te bereiken. Ook kwam de gemeente Weesp een toezegging voor een waterleiding niet na. Degenen binnen het bestuur van Van Houten die al bezwaar hadden tegen de plannen, gebruikten deze tegenslagen waarschijnlijk om ervoor te zorgen dat het tuindorp nooit werd uitgevoerd en dat de plannen in de ijskast werden gezet.